Montessori Eğitim Sistemi Hakkında,

Montessori eğitim sistemi her çocuğun özel ve tek olmasından yola çıkan, eğitimde standartlaştırılmış metotlardan ziyade bireyin kendi kişiliğini göz önüne alan bir eğitim sistemidir.

19.Yüzyılın başlarında yaşayan ve İtalya’nın ilk kadın doktoru olan Maria Montessori   1899 yılında ülkenin zeka geriliği olan tüm çocuklarının gönderildiği ve özel eğitim verilen bir okula atanmış ve bu okulda öğrencileri üzerinde yaptığı gözlemlerde, öğrencilerin bir bölümünde zeka geriliğinden ziyade pedagojik bir eksikliğin olduğunu tepit etmiştir.

Maria Montessori, zeka geriliği tanısı ile bu okula gönderilen öğrencilerden bir kısmını kendi geliştirdiği yöntemler ile eğitir ve bu öğrencilerin İtalya genelinde yapılan devlet yeterlilik sınavlarına katılmalarını sağlar. Sonuç olarak bu çocuklar sınavda normal çocuklar ile neredeyse denk başarı gösterirler.

Çalışmanın sonuçları son derece memnun edicidir, fakat Maria Montessori nasıl olur da normal zeka seviyesine sahip sağlıklı çocukların, zeka geriliği bulunan diğer çocuklar ile karıştırılabildiğini araştırmaya başlar,

 

Sonuçlar şaşırtıcı fakat bir o kadar da nettir,

Montessori eğitim sistemine göre,

• Her çocuk özel ve tektir,
• Kendine has özellikleri olan benzersiz bir varlıktır,
• Çocuğun içinde büyüdüğü maddesel dünya çocuk tarafından özümsenir ve çocuğun geleceğini şekillendirir.
• Çocuklar kendi kendilerinin mimarlarıdır ve bu mimarlar farkında olmadan zamanla kendi geleceklerini inşa ederler.
• Çocuğun kendi içinde yarattığı bu inşa planına yetişkinler müdahele edemezler, çünkü hiç kimse çocuğun zihninde oluşturduğu bu inşa planının detaylarını bilemez.

–          Ancak yetişkinler in bu yöndeki müdahaleleri bu planı bozabilir, yanlış yöne yönlenmesine sebep olabilir. Çocuğun kendi kendini keşfetme, yetenek ve ilgi alanlarını belirleme süreçlerini tahrip edebilir. Daha yetenekli olduğu alanlarda daha başarılı olabilecekken, daha az ilgi duyguğu ve daha az yetenekli olduğu alanlarda kendini geliştirme çabası içine girmesine ve hak ettiği başarıyı gösterememesine sebep olabilir.

Montessori eğitim sistemine göre, yetişkinlerin çocuğun eğitimindeki rolü çocuğun bu süreçte ihtiyaç duyduğu ortam ve hijyeni sağlamak olmalıdır.

Montessori eğitim sisteminde çocuğun özgürce hareket edebileceği , dilediği material ile dilediğince zaman geçirebileceği bir ortam hazırlanır. Çocuklar kendileri için hazırlanmış olan bu ortamda , kendi kendilerini keşfetmelerine yardımcı olacak olan Montessori materyellerinden diledikleri ile, dilekleri kadar zaman geçirirler,

Çocuklara istedikleri kadar tekrar etme, yeniden deneme şansı verilir, çünkü her çocuğun ayrı bir öğrenme ritmi vardır.

Yapılan hataları çocuğun kendi kendine keşfetmesi esastır, başka birinin onayına düzeltmesine ve uyarısına müsade edilmez,  böylece çocuğun bireyselleşmesi e ve yetişkinden bağımsızlaşması doğal olarak gerçekleşir.

 

Özet olarak montessori eğitimi, çocuğa önceden hazırlanmış bir çevrede, çocuğun kendi kişiliğini, yetenek ve ilgi alanlarını kendi kendine keşfederek öğrenmesini temel alan, birey olma yolunda emin adımlarla ilerlemesini destekleyen bireye özgü bir eğitim sistemidir.

• Çocuk çalışmayı bitirmeye zorlanmaz. Kesintisiz çalışma döngüsü vardır. Doyuma ulaştığında kendi öğrenme döngüsünü tamamlar.
• Kendi çalışmasını kendi seçen çocuk, mükemmelleşmek için kendi içgüdüsüyle tekrar yapar.
• Yapılan hata öğretmenler tarafından gösterilmez, materyaller hata kontrolü içerdiği için çocuklar tarafından öğrenilir.
• Planlanmış çevre öz disiplin sağlar. Ne istediğini bilerek hareket eden çocuk disiplinli davranır.
• Hareket etmek çocuğun büyümesi için en önemli ihtiyaçtır. Bu sayede çocuğun hem zihni, hem beden kontrolü gelişir
• Montessori öğrencileri aktiflerdir, dilediklerince hareket ederler.

 

Montessori Eğitimi Ne kazandırır?

• Çocuk, kendi bireysel beceri ve ilgi alanında kendi hızıyla gelişir.
• Dikkatini yoğunlaştırmayı öğrenir.
• Çalışma isteğini ve zevkini geliştirir.
• Üretken olur.
• Toplumsal bir varlık olur.
• Kaygılarını en doğru şekilde nasıl dışa vurabileceğini öğrenir.
• Özgüvenini ve sorumluluk duygusunu geliştirir.
• Disiplini içselleştirir.
• Bir problemi nasıl tanımlayacağını ve onu çözmek için nasıl çalışılacağını öğrenir.
• Kendisine ve başkalarına karşı saygı duyar.

 

 

Günümüzde sistemin kurucusu olan Maria Montessori’nin soyadı ile özdeşleşen Montessori Eğitim Sistemi dünyanın 76 ülkesinde, binlerce okulda (A.B.D’de 2000, Kanada’da 500, Almanya’da 300 ün üzerinde ) başarı ile uygulanmaktadır.

Google ‘un kurucuları olan Larry Page ve Sergey Brin, Amazon.com’un kurucusu olan Jeff Bezos, İngiliz Kraliyet ailesi üyeleri Prens Harry ve Prens William, Taylor Swift , George Clooney gibi sayısız pek çok ünlü montessori okullarından mezun olmuşlardır.

 

Montessori eğitim sistemine uygun ev ve oda düzeni .

0-6 Yaş arasındaki çocukların öğrenme süreci çevre ile direk temas şeklinde oluşur. Tüm duyuları beraberce çocuğun içinde bulunduğu ortamı özümsemesi için çalışmaktadır. Bu nedenle çocuk için hazırlanan ortam ve bu ortamda bulunan materyaller, kendine güven, kendine ve çevreye saygı, güzellik, takdir ve özen duygularının gelişimini destekleyecek ve çağrıştıracak biçimde seçilmelidir.

Çocukları sabit bir yerde tutamazsınız, kıpır kıpırdırlar, onları küçücük kafes benzeri parmaklıklı alanlara hapsetmek gelişim sürecini kökünden baltalamak olur,

Montessori mobilyalarının tamamı çocuğun bir büyüğün yardımına ihtiyaç duymadan, odasının tamamını özgürce kullanabileceği, bunu yaparken de kendine zarar vermeyeceği şekilde tasarlanır ve üretilir.

Yataklar bu yüzden yerdedir, kitaplıklar istediği kitabı istediği zaman alabileceği şekilde tasarlanır ve yerleştirilir, Masa ve sandalyesi kendisinin kullanabileceği şekilde, kendi boyutları ile uyumludur. Oyuncakları istediği zaman alıp oynayabileceği bir yerdedir. Kıyafetler yine kendisinin rahatlıkla kullanabileceği şekilde tasarlanan dolabındadır, kendi seçimlerini yapmasına müsaade edilir.

Kendinizi çocuğunuzun yerine koyun, her sabah uyandığınızda içinden çıkamayacağınız yükseklikte parmaklıklarla çevrilmiş bir kafeste uyandığınızı hayal edin, ne kadar çabalasanız da o yataktan çıkmayı başaramayacaksınız , bir büyüğün yardımı olmadan en sevdiğiniz kitabı asla alıp istediğiniz zaman okuyamayacaksınız, böyle bir ortamda özgüven, kendine saygı duygularınız ne kadar gelişebilir? Bu ortam size keşfetme ve başarma duygularını ne kadar yaşatabilir?

Bütün dünyası eviniz ve odası olan çocuğunuz bu duyguları çok daha yoğun hissederler.  Çocuklar ancak kendilerini teşvik eden bir ortam bulduklarında ve kendi başlarına çalışma imkanı verildiğinde bir şeyleri başarmak isterler.

Montessori eğitiminde çocuk istediği uyumak istediği zaman yatağına kedisi girer,oynamak istediği zaman yatağından kendisi çıkar ve tüm odasının tadını çıkarır, Bu süreçte size ihtiyacı yoktur. İstediği oyuncakla istediği kadar zaman geçirir, istediği kadar tekrar eder. Sürekli öğrenmeyi ve keşfetmeyi teşvik eden bu ortam çocuğun gelişim düzeyine uygundur . Problem çözme, kendi ayakları üzerinde durma duyguları gelişir, montessori ile eğitilen çocuklar güçlü bir kişiliğe ve özgüvene sahip olurlar.

 

(Not:  Montessori Foundation web sitesinden daha detaylı bilgi edinebilirsiniz. )